کرونا چشمی

کرونای چشم: تأثیرات ویروس کرونا بر سلامت چشمی

ویروس کرونا (COVID-19) که ابتدا به عنوان یک ویروس تنفسی شناخته شد، تأثیرات گسترده‌ای بر بخش‌های مختلف بدن از جمله چشم‌ها دارد. این مقاله به بررسی جامع تأثیرات کرونا چشمی، علائم، عوارض، روش‌های پیشگیری و درمان ویروس کرونا چشمی می‌پردازد.

کرونا چشمی چیست؟

تحقیقات نشان می‌دهد که ویروس کرونا می‌تواند از طریق ملتحمه، لایه‌ای شفاف که سطح داخلی پلک و قسمت سفید چشم را می‌پوشاند، وارد بدن شود. یکی از عوارض شایع این ویروس در چشم، ورم ملتحمه یا کنژنکتیویت است که به نام “چشم صورتی” نیز شناخته می‌شود. علائم این عارضه شامل موارد زیر است:

• قرمزی چشم
• خارش و تحریک
• آبریزش یا ترشح چشمی
• حساسیت به نور

با وجود اینکه این علائم به تنهایی نمی‌توانند نشانه قطعی ابتلا به کرونا باشند، در مواردی که همراه با علائم تنفسی ظاهر شوند، احتمال بیشتری برای ارتباط با کرونا چشمی وجود دارد.

آمار و شیوع عوارض کرونا چشمی

بر اساس مطالعات منتشر شده در مجلات علمی معتبر، تنها ۱ تا ۳ درصد از بیماران مبتلا به کووید-۱۹ علائم چشمی را تجربه می‌کنند. این درصد پایین، نشان‌دهنده این است که مشکلات چشمی معمولاً از عوارض ثانویه ویروس محسوب می‌شوند. در برخی از بیماران، کنژنکتیویت ممکن است اولین علامت عفونت کرونا باشد و حتی پیش از بروز علائم تنفسی مشاهده شود.

عوارض جدی‌تر کرونا چشمی

در موارد نادر، کرونا می‌تواند عوارض کرونا چشمی شدیدتری ایجاد کند که به مراقبت پزشکی فوری نیاز دارند. برخی از این عوارض عبارتند از:

1. لکه‌های پنبه‌ای روی شبکیه
   این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که التهاب یا انسداد عروق خونی کوچک در شبکیه ایجاد شود. لکه‌های پنبه‌ای می‌توانند باعث تاری دید یا کاهش دید شوند.
2. انسداد شریانی یا وریدی شبکیه
   این عارضه که معمولاً به عنوان “سکته چشمی” شناخته می‌شود، به دلیل تشکیل لخته‌های خونی در عروق شبکیه ایجاد می‌شود. این وضعیت می‌تواند باعث از دست دادن ناگهانی و شدید بینایی شود.
3. التهاب عصب بینایی (نوریت اپتیک)
   کرونا ممکن است باعث التهاب عصب بینایی شود که نتیجه آن تاری دید و در برخی موارد درد چشم است.
4. خونریزی شبکیه
   این عارضه به دلیل آسیب به عروق خونی چشم ایجاد می‌شود و معمولاً با کاهش دید همراه است.

مکانیسم تأثیر کرونا چشمی

ویروس کرونا از طریق گیرنده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین ۲ (ACE2) به سلول‌ها حمله می‌کند. این گیرنده‌ها علاوه بر ریه‌ها در ملتحمه و بافت‌های دیگر چشم نیز وجود دارند. هنگامی که قطرات تنفسی آلوده به چشم‌ها برسند یا دست‌های آلوده به چشم مالیده شوند، ویروس می‌تواند بافت چشم را آلوده کرده و باعث بروز علائم شود.

عوامل خطرزا

برخی شرایط ممکن است احتمال بروز عوارض کرونا چشمی را افزایش دهند:

• تماس مستقیم با ترشحات تنفسی افراد مبتلا
• لمس صورت، به ویژه چشم‌ها، بدون شستن دست‌ها
• استفاده از لنزهای تماسی بدون رعایت بهداشت مناسب
• ضعف سیستم ایمنی بدن

تشخیص کرونا چشمی

تشخیص عوارض چشمی مرتبط با کرونا نیاز به معاینه دقیق توسط چشم‌پزشک دارد. در این معاینات ممکن است از ابزارهای زیر استفاده شود:

• لامپ شکاف: برای بررسی ساختارهای جلویی چشم
• عکسبرداری شبکیه: برای شناسایی عوارضی مانند لکه‌های پنبه‌ای یا خونریزی
• آزمایش ترشحات چشمی: برای تأیید وجود ویروس کرونا

درمان ویروس کرونا چشمی

علائم چشمی خفیف معمولاً خودبه‌خود در عرض ۷ تا ۱۴ روز بهبود می‌یابند. با این حال، برخی روش‌های درمانی می‌توانند به تسکین علائم و جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک کنند:

1. قطره‌های مرطوب‌کننده چشمی
   این قطره‌ها می‌توانند به کاهش خشکی و تحریک چشم کمک کنند.
2. داروهای ضدالتهاب
   در موارد شدیدتر، ممکن است پزشک داروهای ضدالتهاب موضعی یا خوراکی تجویز کند.
3. مراقبت‌های حمایتی
   استراحت کافی، نوشیدن مایعات فراوان و استفاده از کمپرس گرم می‌تواند به بهبود سریع‌تر کمک کند.
4. درمان‌های خاص
   در صورت بروز عوارض شدیدتر مانند انسداد عروق شبکیه، ممکن است نیاز به مداخلات تخصصی‌تر مانند لیزر یا تزریق داخل چشمی باشد.

پیشگیری از کرونا چشمی

برای کاهش خطر عفونت چشمی ناشی از کرونا، رعایت موارد زیر توصیه می‌شود:

• شستن مکرر دست‌ها با صابون و آب
• اجتناب از لمس صورت، به ویژه چشم‌ها
• استفاده از عینک به جای لنزهای تماسی در دوران پاندمی
• ضدعفونی کردن سطوح و وسایل شخصی
• رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و استفاده از ماسک

نقش واکسن‌ها

برخی مطالعات نشان داده‌اند که واکسیناسیون علیه کووید-۱۹ می‌تواند احتمال بروز عوارض کرونا چشمی ناشی از کرونا را کاهش دهد. واکسن‌ها با کاهش شدت بیماری، تأثیرات ویروس بر اندام‌های مختلف بدن از جمله چشم‌ها را محدود می‌کنند.

کرونا و مراقبت‌های چشمی کودکان

کودکان نیز می‌توانند به عوارض کرونا چشمی مبتلا شوند، اما علائم آن‌ها معمولاً خفیف‌تر است. والدین باید مراقب باشند که کودکان دست‌های خود را به چشم نمالند و به بهداشت دست‌هایشان توجه ویژه داشته باشند. در صورت بروز علائمی مانند قرمزی چشم یا خارش، مراجعه به چشم‌پزشک توصیه می‌شود.

تحقیقات جدید در مورد کرونا چشمی

مطالعات اخیر نشان داده‌اند که عفونت چشمی ممکن است به عنوان یک مسیر احتمالی برای ورود ویروس به سیستم عصبی مرکزی عمل کند. این موضوع اهمیت پیشگیری و درمان ویروس کرونا چشمی را دوچندان می‌کند. علاوه بر این، تحقیقات نشان می‌دهند که برخی از بیماران حتی پس از بهبودی از کووید-۱۹ ممکن است همچنان عوارض چشمی را تجربه کنند.

نتیجه‌گیری

رعایت بهداشت فردی، واکسیناسیون و مشاوره با متخصصان، گام‌های کلیدی برای حفاظت از سلامت چشم‌ها در دوران پاندمی هستند.